Makale Dizini

Mahmud Muhtar Katırcıoğlu

Mahmud Muhtar Paşa
Mahmud Muhtar Paşa 1916
Doğum 1867 İstanbul
Ölüm 15 Mart 1935 İskenderiye-Napoli seferinde gemide
Rütbesi Ferik
Savaşları/Çatışmaları 1897 Osmanlı-Yunan Savaşı
Trablusgarp Savaşı
1. Balkan Savaşı
1867 İstanbul'da doğmuştur, 93 Harbi Kafkas Cephesi komutanı ve sadrazam Gazi Ahmet Muhtar Paşa'nın oğludur. 1885'te Harbiye'ye girmiş daha sonra Almanya'ya gönderilerek 1888'de Metz Harbiyesi'ni bitirmiştir. Teğmen olarak Prusya Ordusu'nda görev almış, İstanbul'a döndüğünde Harbiye'de Erkanı Harbiye'nin Görevleri dersini okutmuştur.

1897 Osmanlı-Yunan Savaşında Albay rütbesiyle Veletsin, Çatalca ve Dömeke Savaşlarında bulunmuş, 1900 yıllarında Fransız Büyük Manevralarında Osmanlı Devleti'ni ve orduyu temsil etmiştir. Aynı yıl Piyade dairesi İkinci Başkanlığı'na getirilmiştir. 1908'de II. Meşrutiyet'in ilanında sonra birinci ferik rütbesi ile Hassa Ordusu Birinci Fıkra Komutanlığına tayin edilmiş, 31 Mart Ayaklanmasının bastırılmasında başarılar göstermiştir.

17 Eylül 1909 tarihinde İzmir Valiliği'ne atanmış, 2 Ekim 1910 tarihinde Bahriye Nazırlığına getirilerek valilik görevinden ayrılmış, İbrahim Hakkı Paşa kabinesiyle birlikte nazırlık görevinden de ayrılmıştır. 1912 ortalarında babası Gazi Ahmet Muhtar Paşa kabinesinde tekrar Bahriye Nazırlığına getirilmiş, Balkan Harbinde Trakya Şark Ordusu'nun sağ taraf 3.Ordu Komutanlığında bulunmuş, yaralandığı için istifa etmek zorunda kalmıştır. 1913'te Berlin Büyükelçiliği'ne tayin edilmiştir.

Enver Paşa ile anlaşmazlıklarından dolayı 1917 yılında bütün görevlerinden istifa ederek İstanbul'dan ayrılmış; İstanbul'a bir daha dönmemiş ve İskenderiye, Mısır ve Avrupa'da yaşamıştır. Paşa 1935 yılında İskenderiye'den Napoli'ye giderken yolda gemide ölmüştür. Mezarı Kahire'dedir.

Eserleri

Mahmut Muhtar Katırcıoğlu'nun hatıra, tarih ve politika konularında çeşitli eserleri bulunmaktadır:
"Ruzname-i Harp (Savaş Takvimi)" (1331/1335),
"Maziye Bir Nazar (Geçmişe Bir Bakış)" (1341/1925),
"Acı Bir Hatıra" (2.Baskı Şam:1931),
Fransızca olarak "La Turquie (Türkiye),
L'Allemagne (Almanya),
Evenements d'Orient (Şark Olayları)" bunlardan bazılarıdır.

Yüce Divan yargılaması

Mahmut Muhtar Katırcıoğlu, TBMM'nin kuruluşundan günümüze Meclis soruşturması sonucu siyasetçi ve bürokratların Yüce Divan'a toplam 17 sevk hadisesinden birine adı karışan kişidir. Bahriye Nazırlığı döneminde Anadolu Demiryolu Kumpanyası ile ilgili olarak İngiltere’de Times Iron Works fabrikalarına 20 bin İngiliz lirasını kefaletsiz ödeyerek "hazineyi zarara uğratmak" suçlamasıyla 30 Mayıs 1929'da Yüce Divan'a sevk edilmiş, yargılanması 3 Kasım 1929 tarihinde sona ermiştir. Yüce Divan, şirkete ödenen 22 bin Türk altınının yüzde 5 ıskonto edilmek suretiyle Mahmut Muhtar Paşa'dan tahsiline karar vermiştir.

Sitemizde sizlere daha iyi hizmet sunulabilmesi için çerezler kullanılmaktadır. Hizmetlerimizi kullanarak çerez kullanımına izin vermiş olmaktasınız.