Yasalarımız Çerçevesinde Reklam Yasağı ve Sosyal Medya Hesapları Üzerinden Tanıtım Yapılmasına Ait Bilgilendirme Bağlı bulunduğumuz 6197 Sayılı Eczacılar ve Eczaneler Hakkında Kanun, 6643 Sayılı Türk Eczacılar Birliği Kanunu ve Türk Eczacıları Deontoloji Tüzüğü’nde yer alan“Eczacı, yazı veya sözle veya her ne şekilde ve surette olursa olsun reklam yapamaz”,“hediye vermek yoluyla satış yapamaz”vb. hükümler ile eczanelerdeki reklam yasağı net olarak belirtilmiştir. Eczacılar veya eczaneler adına sosyal medya hesabı oluşturmak, bu hesaplardan eczanenin veya eczanede satılan ürünlerin reklamını yapmak bu çerçevede yasaklanmıştır. Bu kurallara uyulmaması halinde uygulanacak yaptırımlar da söz konusu mevzuatta yer almaktadır. 6643 SAYILI TÜRK ECZACILARI BİRLİĞİ KANUNU Madde 20 – b) Meslektaşların Sıhhat ve İçtimai Muavenet Vekaleti’nce kabul ve tasdik edilen formül, imal tarzı ve fiyatlar dışında ilaç yapmalarını, kanunun müsaadesine aykırı olarak başka şahıs ve müesseselere ilaç satmalarını, ruhsatnameyi haiz yerli ve yabancı müstahzaratın isim, marka, ambalajlarını taklit veya kopya ederek veyahut iltibasa meydan verecek şekilde isim veya marka koyarak halkı istismar etmelerini, konulan kar hadlerine riayet etmeyerek ihtikara tevessül eylemelerini, eczaneler ve müstahzarlar hakkında meslek adabına ve bu husustaki kanun hükümlerine uymayacak şekilde reklam, ilan ve propaganda yapmalarını önlemek h) Meslekin şeref ve haysiyetini ve meslektaşların hukuk ve menfaatlerini müdafaa etmek, m) (Ek : 23/2/1995 - 4078/2 md.) Eczacılık ile ilgili mevzuat hükümlerinin ve oda ve Birlikçe alınmış mesleki kararların gerektiği şekilde uygulanıp uygulanmadığını belirlemek için, eczacıların çalışmalarını ve iş yerlerini denetlemek, (2) TEB Yasasında yer alan bu madde ve alt fıkralarına göre, Eczacı Odası Yönetim Kurulu’nun 20/b bendinde açıkça yer aldığı üzere ilan ve reklam yapılmasına müdahale etmek, h bendine göre diğer meslektaşlarının haklarını korumak ve deontolojiye uygun olmayan davranışları (reklam yasağının ihlali) engellemek hak ve yetkisi vardır. TÜRK ECZACILARI DEONTOLOJİ TÜZÜĞÜ Madde 8– Eczacı, sanat ve mesleğinin icrası sırasında veya dışında, meslek ahlak ve adabı ile bağdaşamayan hareketlerden kaçınır. Eczacı, mesleğin şeref ve haysiyetine aykırı olarak, açık veya gizli, herhangi bir şekilde hileli veya muvazaalı anlaşmalarla veyahediye vermek yoluyla satış yapamaz. Hekim veya herhangi bir şahsı aracı olarak kullanamaz; hastanın dilediği eczaneyi serbestçe seçmesine engel olamaz. Madde 9– Eczacı, yapacağı yayınlarda eczacılık mesleğinin şerefini üstün tutmak zorundadır.Eczacı, yazı veya sözle veya her ne şekilde ve suretle olursa olsun kendi reklamını yapamaz;iş kâğıtlarına ve faturalara reklam mahiyetinde ibareler koyamaz. Eczacının müessesesine koyduğu tabelaya ancak, kendisinin adı ve soyadı ile eczane kelimesinden ve reklam mahiyetinde olmamak şartıyla buna eklenebilecek kelime veya ibareden kurulu eczanenin adı yazılabilir. Madde 18– Bu Tüzük hükümlerine aykırı hareket eden eczacılar hakkında 6643 sayılı Türk Eczacıları Birliği Kanununa göre işlem yapılır. Olayda 6197 sayılı Eczacılar ve Eczaneler hakkındaki Kanuna aykırılık varsa, durum, ayrıca Sağlık ve Sosyal Yardım Bakanlığına bildirilir. Deontoloji Tüzüğü herhangi bir yolla reklam yapılmasını, hediye verilmesini yukarıdaki maddelerde yasaklıyor. Yönetim Kurulu’nun da TEB Yasasından aldığı yetki ile Deontoloji Tüzüğü’ne aykırı davranışlar hakkında işlem yürütme yetkisi vardır. Bu yetki Deontoloji Tüzüğü’nde de, aykırı davrananlar hakkında TEB Yasası’na göre işlem yapılır denilerek tekrar edilmiştir. 6197 SAYILI ECZACILAR VE ECZANELER HAKKINDA KANUN Madde 19– Bir eczane sahibi eczanesi dışında ilaç tertip edemeyeceği ve mesleki dışında bizzat ticaret yapamayacağı gibi öğretmenlikten ve seçimle elde edilen vazifelerden başka bir iş de kabul edemez. Yasa maddelerinden de açıkça anlaşılacağı üzere eczacılık hizmetinin yalnızca eczane içinde verilmesi esas olup, internette sayfa oluşturup tanıtım yoluyla ürün satışına aracılık eczacılık hizmetinin dışında ayrı bir ticari iştir. Eczacının bizzat kendi adına internet sitesi açmayıp sosyal medya üzerinden ürün tanıtması da söz konusu madde kapsamındadır; hem reklam faaliyetidir hem de eczacının yasaklanmış olduğu ticari işle uğraşma kapsamında değerlendirilir.
6197 sayılı Kanunun 24'üncü maddesi "İlaçların internet veya başkaca herhangi bir elektronik ortamda satışı yapılamaz. Eczane eczacıları ve eczaneler adına internet sitesi açılamaz. Eczacılar, kendilerine reçete gönderilmesine yönelik olarak her ne şekilde olursa olsun, kurumlar, hekimler, diğer sağlık kurum ve kuruluşları veya üçüncü şahıslar ile açık veya gizli iş birliği yapamaz, simsar, kurye elemanı ve benzeri yönlendirici personel bulunduramaz, reçete toplama veya yönlendirme yapamaz, bu yollarla gelen reçeteleri kabul edemez. Bu fiillerin tespiti hâlinde eczacı ile aracı kişi veya kuruluşa beş bin Türk Lirasından elli bin Türk Lirasına kadar idari para cezası verilir. Fiillerin tekrarı hâlinde verilecek idari para cezası, daha önce verilen cezanın iki katı olarak uygulanır." hükmündedir. Kanunun 43'üncü maddesi " (1) İlaçların ve 42'inci maddenin birinci fıkrasında belirtilen diğer ürünlerin internet veya başka herhangi bir elektronik ortamda satışı yapılamaz. (2) Eczane eczacıları ve eczaneler adına internet sitesi açılamaz." hükmündedir.
Mağduriyet yaşanmaması için bu konu ile ilgili yasal düzenlemelere titizlikle uyulması gerektiğini önemle bilgilerinize sunarız. Türk Eczacıları Birliği'nin 24 Temmuz 2018 tarihinde konuyla ilgili yayınlamış olduğu duyuru için tıklayınız.