Dağlar-Vadiler-Ovalar
Edirne sınırları içindeki dağlar
Edirne il sınırları içinde dağlar fazla yer kaplamaz. İli, Istıranca Dağları kuzey ve kuzeydoğudan, Uzunköprü dağları doğudan, Koru ve Çandır dağları ise güney ve güneydoğudan kuşatır.Istıranca Dağları
Istıranca dağları'nın en yüksek yeri il sınırları dışında, Kırklareli ile Demirköy arasındadır. Buralarda bile, ortalama yükseltisi 1.000 metre'yi geçmez. Trakya'nın kuzeydoğusundan Edirne topraklarına giren Istıranca dağları'nın yükseltileri azalır ve Lalapaşa ilçe sınırları içinde bir plato görünümü egemen olmaya başlar.
Istıranca Dağ kütlesi, güneyden Ergene Havzası'na inen akarsularla parçalanmıştır. Genellikle granit ve gnays ana kayaları üzerinde yer alan ve dalgalı bir yapısı olan bu kesimlerde, orman örtüsü altında, sığ ve kalkersiz kahverengi orman topraklarına rastlanır. Şiddetli erozyona uğrayan tepelerde bu örtü seyrekleşmiş ya da tümüyle ortadan kalkmıştır.
Koru Dağları
Edirne ilinin tekdüze görünümlü kesimini oluşturan Ergene Havzası, güneyden Koru dağları ile sınırlanır. Ergene Havzası'nın güneyi, ortalama yükseltisi 150-200 metre'yi geçmeyen hafif dalgalı bir platodur. Koru dağları'na yaklaştıkça yükselti artmaya başlar.
En yüksek noktası Yerli Su Tepe (725 metre) olan Koru dağları'nın Ergene havzası'na ve Saros Körfezi'ne bakan yamaçları eğim açısından birbirinden çok farklıdır. Saros Körfezi'ne bakan yönü dik yamaçlarla kaplıdır.
Çandır Dağları
Koru dağ sırası, İpsala ile Enez sınırında yeniden yükselerek, körfeze kadar uzanan Çandır dağları'nı oluşturur.Volkanik kayaçlardan oluşan Çandır dağları'nın en yüksek noktası, 385 metrelik yüksekliğiyle Çandır Tepe'dir.
Uzunköprü Dağları
Uzunköprü İlçesi'nin güneydoğusunu kaplar. Meşe ve fundalıklarla örtülüdür. En yüksek yeri, 378 metrelik yüksekliğiyle Süleymaniye Tepesi'dir.Edirne ilinin Ergene Vadisi ile Istıranca Dağları arasında kalan bölümü, kuzey-güney doğrultusunda uzanan vadilerle parçalanmıştır. Bu vadiler arasında, aynı doğrultuda, az yükseltili sırtlar uzanır.
Sırtlar, kuzeydoğuda ortalama, 100 metre yüksekliktedir. Sarmısaklı sırtlarında 128 metre olan yükselti, Söğütlü Tepe'de 112 metredir. Uzunköprü'ye yaklaşıldıkça 40 metre'nin altına düşer.
Aşağı Ergene vadisi ile Meriç ırmağı arasında kalan kesimde, basık tepelerden oluşan bir yüzey şekli egemendir. Yörenin en yüksek noktaları, Kavaklı kasabası'nın kuzeydoğusunda 123 metrelik yüksekliğiyle Çanakçıtepe ve 125 metrelik yüksekliğiyle onun güneyinde bulunan Sarıkaya'dır.
Edirne il sınırları içinde yayla ve vadiler
Edirne il sınırları içinde 3 önemli vadi bulunurken, yaylalık alan yoktur. Ancak, yayla kapsamı içinde düşünülebilecek küçük alanlar vardır.Edirne'de üç önemli vadi bulunmaktadır. Bunlar Tunca, Meriç ve Ergene vadileridir. Edirne'nin önemli ve verimli ovaları bu vadilerde toplanmış durumdadır.
Meriç Vadisi
Trakya bölgesi'ndeki Meriç havza'sı, kuzeyde Bulgaristan ve Istıranca dağları'nın su bölümü sınırına dayanmakta; doğuda Vize, Saray ve Çerkezköy ilçelerini içine almakta; güneyde ise Çorlu ilçesi ve Tekirdağ ili'nin kuzeyinden geçerek Saros Körfezi'ne kadar ulaşmaktadır.Havzanın sularını Meriç, Tunca ve Ergene vadilerinden akan akarsular boşaltır. Meriç vadisi, Meriç'in yatağını oyması sonucu oluşmaktadır. Bulgaristan topraklarında başlar ve Ege denizine kadar sürer. Meriç vadisi, Edirne'nin kuzeyinde Rodop dağları ile Istıranca dağları'nın birbirine yaklaştığı yerde dik ve derindir.
İl sınırlarına girdikten sonra vadinin tabanı genişler. Bu kesimde Meriç vadisi'nin geniş tabanı üzerinde Kazanova ovası yer alır. Daha sonra vadi tabanı biraz daralır. Meriç'in bu yörelerdeki vadi tabanını Hadımağa, Üyüklütatar, Doyran ve Elçili ovacıkları kaplar. Meriç ilçesi sınırları içinde yeniden genişleyen vadi, yer yer daralıp genişleyerek İpsala-Enez ilçe sınırını çizer ve Ege Denizi'ne ulaşır.
Ergene Vadisi
Ergene ırmağı'nın aktığı vadidir. Istıranca dağları'nın batı eteklerinden başlar. Önce dar ve dik olan vadi, Edirne sınırına girdikten sonra geniş düzlükler oluşturur. Bu düzlüklerde Ergene ovası yer alır.Ergene vadisi, Meriç-İpsala sınırında Meriç vadisi ile birleşir.
Tunca Vadisi
Istıranca dağları'nın Edirne sınırları içine giren bölümünde, Tunca ırmağı'nca oyulmuş bir vadidir. Vadi önceleri dar iken, Edirne'ye doğru yaklaşıldıkça tabanı genişler. Tunca ovası bu geniş taban üzerinde bulunur. Edirne'de bu vadilerin dışında, özellikle dalgalı plato alanlarında, az yükseltili sırtlardan sonra başlayan, akarsularca oyulmuş pek çok vadi vardır.Edirne il sınırları içinde ovalar
Pek yüksek olmayan dağlar ve küçük tepelerden oluşan Edirne'nin coğrafyasına, "sulu ve kuru tarıma elverişli" ovalar hakim durumdadır.Edirne içinde ovalık alanlar İl yüzölçümünün %15'i gibi bir alanı kaplamaktadır. Bu ovalar içinde büyüklükleri ile öne çıkan 2 büyük ova Ergene ovası ve İpsala ovasıdır.
Ergene Ovası
Ergene vadisi'nin tümünü, Uzunköprü ve Meriç ilçe topraklarının ise bir bölümünü kaplar. Ergene ırmağı taştığı zaman, ovaya mil taşır; bu nedenle ova toprakları çok verimli olup, her çeşit bitkisel üretime elverişlidir.Ergene ovası'nın Uzunköprü ilçe sınırları içinde kalan bölümü, taşınma maddelerden oluşmuş, dolma bir yapıdadır. Marmara bölgesi'ndeki tektonik olaylar sonucu alçalmaya uğramıştır. Havza, akarsularla parçalanmış eski bir birikinti alanıdır. Bu yapı, ovanın Uzunköprü'ye yakın bölümlerinde artezyen kuyuları açılmasına olanak sağlar.
Ergene ovası'nın, Meriç ilçesi sınırları içinde kalan bölümleri alüvyal topraklarla kaplıdır. Burası, Meriç ve Ergene ırmakları arasında bir yarımada biçimindedir. Ova topraklarının bir bölümü, kesintisiz olarak, bataklıklar durumunda uzanır gider.
Denizden yüksekliği yaklaşık, 20-25 metre arasında değişir. Ergene ovası'nda genellikle sulu tarım yapılmakta, çeltik, pancar, ayçiçeği, mısır, kabak ve özellikle bostan üretilmektedir.
Ovanın Adı | Bulunduğu İlçe yada İlçelerin Adı | Yüzölçüm (km2) | İl Yüzölçümüne Oranı (%) | Yükseklik (m) |
---|---|---|---|---|
Meriç Havzası | Edirne-Uzunköprü-Meriç-İpsala-Enez | 410 | 6.53 | 0-40 |
Ergene Havzası | Uzunköprü-Meriç | 125 | 1.99 | 5-22,5 |
Kazanova | Merkez | 17 | 0.27 | 38 |
Soğukkuyu Ovası | Merkez | 13 | 0.21 | 48 |
Mehter Ova | Merkez | 29 | 0.47 | 36 |
Kirişhane Ovası | Merkez | 6 | 0.10 | 38 |
Tunca Ovası | Merkez | 33 | 0.53 | 43 |
Keşan Ovası | Keşan | 40 | 0.64 | 40 |
Çamlıca Ovası | Keşan | 40 | 0.64 | 40 |
Gala Ovası | Enez | 20 | 0.32 | 1 |
İpsala Ovası | İpsala | 175 | 2.79 | 10 |
Süloğlu Ovası | Süloğlu | 38,8 | 0.62 | 40 |
İpsala Ovası
İpsala ovası, Meriç vadisi'ni kaplar. İpsala ilçesi topraklarının çoğunu kaplayan, Edirne'nin bu en büyük ovası Enez'e dek uzanır. Yer yer taşınma ovası karakteri gösteren bir plato'dur. Ergene ve Meriç ovalarına doğru inildikçe alüvyal topraklar başlar. Bu arada volkan tüflerine de rastlanır. Bu oluşumların en çok yer aldığı bölüm, Balabancık köyü yakınlarıdır.Ovanın Enez'e doğru sokulan bölümü, alüvyal topraklarla kaplıdır. Alüvyal, kalkersiz kahverengi ve vertisol topraklarla kaplı ovada, sulu ve kuru tarım yapılmaktadır.
Sulu tarımda sebze, meyve, çeltik, mısır, ayçiçeği, şeker pancarı, yonca, bakla ve bezelye yetiştirilmektedir.
Kuru tarımda ise tahıl, mısır, ayçiçeği, nohut, mercimek, korunga, fiğ, burçak, kavun ve karpuz üretilmektedir.