Batı Trakya Sayfaları
İskeçe - Evros - Rodop
Her yıl ilçede düzenlenen etkinliklerle kutlanan Hıdırellez, Hızır ve İlyas peygamberin yeryüzünde buluşup darda kalanlara, isteği olanlara, zorluk çekenlere yardım ettiği rivayet edilen gündür. Hızır'ın karada, İlyas'ın denizde hiç umulmayan bir zamanda çıkıp geldiği söylenir. 6 Mayıs aynı zamanda baharın başlangıcı, bereket ve bolluğa adım atış günüdür.
Bu özel günün tarihi ve nasıl oluştuğu ile ilgili bir çok rivayet vardır. Bu rivayetler sadece Türkiye'de değil, İran, Irak, Suriye, Türki devletler tarafından da bilinir ve her toplum kendi kültürel zenginliklerine göre kutlar...
Genellikle bu günle ilgili rivayet şöyledir:
Dünya hükümdarı Zulkarneyn (çift boynuzlu), (bu hükümdarın İskender olduğu ile ilgili bir çok çalışma vardır( ölümden çok korkar. Bu korku ona ab-ı hayat suyunu bulma sevdasına düşürür. Alimlere sorar bu suyun nerde olabileceğini. Herkes bir isim yada yer söyler. Ama alimlerin ortak verdiği tek bir isim vardır. Hızır peygamber. Hem güvenilir hem de inançlıdır. Bu suyu sadece onun bulacağını sultana inandırırlar. Hz. Hızır bu teklifi kabul eder, yardımcı olarak da yanına kardeşi, yine peygamber olan Hz. İlyas'ı görevlendirirler. Atları ve azıklarıyla yola koyulan bu iki mübarek insan, dağları ,denizleri aşar, Kaf dağını geçer ve 6 ay gece 6 ay gündüz yaşanan bir yere gelirler. Karanlıklar (zulumat) ülkesi olarak bilinen bir yerde konaklarlar. Atlarını dinlendirir, bir pınar gözünde azıklarını yerler. O sırada yanlarında getirdikleri kurutulmuş bir balığı suya düşürürler. Balık birden canlanıp kaçıp gidince iki kardeş ab-ı hayatı bulduklarını anlarlar. Hemen bu sudan içerler. İçince Hak Teala tarafından ölümsüz olurlar. İşte onların ölümsüzlüğe karıştığı bu günde Allah bu iki peygamberi yeryüzüne gönderip insanlara yardım etmesi için görevlendirmiştir.
6 Mayısta her yıl yeniden doğuş, tazelenme, ölümsüzlük, bereket anlamlarıyla bu gün kutlanır.
Halk arasında bilinen onlarca ritüel vardır. 6 Mayıstan bir gün önce gecesi gül fidanının altına istekler konup dua edilir. Cüzdan koyanlar, bebek çizenler, ev yapanlar.
Hızır'ın gülü çok sevdiği ve gül fidanlarını dolaştığı söylenir. O gün çalan kapılara mutlaka hızır mı geldi acaba diye bakılır. Eğer bir fakir, gariban ya da çocuk gelmişse isteği hemen yerine getirilir.
İpsala'da Hıdırellez
Hıdrellezden bir gün önce kırlardan hıdrellez çiçeği denilen sarı çiçekler, yoksa diğer çiçekler toplanır. Toplanan bu çiçekler akşamdan su dolu bir kovanın içine konulup, gül ağacı dibine sabaha kadar bırakılır. Hıdrellez sabahı çocuklar bu su ile yıkanır, büyüklerde elini yüzünü yıkarlar. Bu su ile yıkanan insanların daha sağlıklı olacağına inanılır. Hıdrellez günü gecesi ise genç kızlar bir araya toplanır, su dolu bir kovanın içerisine çiçek koyarlar, kovanın üzerini örtüyle örterler. Kızlar bu çiçekleri örtünün altından bakmadan mani söyleyerek çekerler. Çekilen çiçekler tekrar kovaya doldurulup Hıdrellez sabahı erkenden dört yola atılır. Oradan geçen delikanlı hangi kızın çiçeğini aldıysa onunla evleneceğine inanılır.Hıdrellez günü dallık mevkiinde piknik yapılır, çeşitli eğlenceler düzenlenir.